ویروس HPV و سرطان

HPV چیست؟

HPV یا همان ویروس پاپیلومای انسانی می باشد. که این ویروسها گروه بزرگی از ویروسها را تشکیل می دهد. بیشتر انواع این ویروس باعث تشکیل زگیل روی پوست نواحی بازو، سینه، دستها یا پاها می شود. یکسری دیگر از انواع این ویروس در قسمت هایی با غشاهای مخاطی مانند واژن، دهان، حلق و مقعد باعث ایجاد زگیل می شوند.

ویروسهای HPV عمدتا به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:

HPV با خطر کم: بعضی از انواع این ویروس باعث زگیل در نواحی ژنیتال و مقعد زنان و مردان می شود. و چون به ندرت باعث ایجاد سرطان می شوند به آنها ویروسهای کم خطر گفته می شود.

HPV با خطر بالا: انواع دیگری از این ویروس چون می توانند باعث ایجاد سرطان شوند به HPV پرخطر شناخته می شوند. و شایعترین نوع این ویروس که می توانند باعث ایجاد سرطان شوند نوع ۱۶ و ۱۸ می باشد. ابتلا به HPV خیلی شایع می باشد. در اکثر مردم پس از ابتلا خود سیستم ایمنی فرد قادر به از بین بردن ویروس خواهد بود. اما گاهی اوقات این ویروس در بدن باقی مانده و در طولانی مدت ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی برای فرد شود.

مردم چگونه به عفونت HPV مبتلا می شوند؟

این ویروس از طریق تماس پوستی از فردی به فرد دیگر منقل می شود مانند زمانیکه ارتباط جنسی برقرار می شود. و شایعترین راه انتقال این ویروس از طریق جنسی که از راه واژن یا مقعد یا دهانی برقرار می شود، منتقل می شود. هم چنین این ویروس از طریق افرادی که هیچ گونه علامت و نشانه ایی ندارند نیز منتقل می شود.اکثر مردان و زنان که دارای رابطه ی جنسی هستند در طول زندگی خود حداقل به یک نوع از این ویروس مبتلا می شوند. هر شخصی که دارای فعالیت جنسی می باشد می تواند به این ویروس مبتلا شود حتی اگر فقط یک شریک جنسی داشته باشد البته احتمال ابتلا به این ویروس در افرادی که شرکای جنسی متعددی دارند به مراتب بیشتر می باشد.

انتقال ویروس از طریق های زیر امکان پذیر نیست:

• صندلی توالت
• بغل کردن و دست دادن
• استخر های شنا
• خوردن غذاهای مشترک
• عدم رعایت بهداشت فردی

افراد ممکن است این ویروس را داشته باشند حتی اگر:

• سالها از فعالیت جنسی آنها گذشته باشد.
• هیچ علامت و نشانه ایی نداشته باشند.

ارتباط بین ویروس HPV و سرطان:

سرطان دهانه ی رحم: شایعترین سرطان مرتبط با ویروس HPV ، سرطان دهانه ی رحم می باشد. به طوریکه تقریبا علت تمام سرطانهای دهانه ی رحم همین ویروس می باشد. سرطانهای دهانه ی رحم توسط تست های غربالگری هم قابل پیشگیری هستند و هم اینکه می توان آنها را در مراحل ابتدایی شناسایی کرد. این سرطان با واکسیناسیون و با انجام تست غربالگری قابل پیشگیری می باشد.

سرطان سطح خارجی دستگاه تناسلی زنان(Vulvar cancer): این نوع سرطان نسبت به سرطان دهانه ی رحم کمتر شایع می باشد. برای تشخیص این نوع سرطان تست های غربالگری روتین وجود ندارد و فقط با معاینه توسط پزشک قابل شناسایی می باشد.

سرطان واژن(Vaginal cancer): اکثر سرطانهای واژینال ناشی از HPV می باشد. همچنین اکثر ضایعات پیش کنسری موجود در واژن از این ویروس نشات می گیرند و در آینده می توانند به ضایعات بدخیم تبدیل شوند. ولی اگر این ضایعات پیش کنسری توسط آزمایشاتی از قبیل پاپ اسمیر تشخیص داده شوند قابل درمان می باشند و مانع از ابتلا به سرطان می شود.

سرطان آلت تناسلی مردان(Penile cancer): در مردان، HPV  باعث سرطان در آلت تناسلی آنها می شود.و بیشتر در مردانی که به ایدز مبتلا می باشند و در مردان همجنسگرا  ابتلا به HPV شایعتر می باشد.

سرطان مقعد(Anal cancer): HPV می تواند باعث سرطان مقعد هم در مردان هم در زنان می شود.و در افراد مبتلا به ایدز و همجنسگراهای مرد شیوع بیشتری دارد. تست غربالگری روتینی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. اما در افراد با ریسک ابتلا بالا از جمله افراد مبتلا به ایدز،همجنسگراهای مرد، افراد با سابقه ی سرطان دهانه ی رحم و افرادی که سابقه ی پیوند داشته اند  انجام تست سلول شناسی همانند پاپ اسمیر می باشد، توصیه می شود.

سرطان دهان و حلق(Mouth and throat cancer): HPV در سرطانهای دهان وحلق در مردان و زنان دیده شده است. بیشتر سرطانهای پشت حلق مربوط به HPV می باشد. و شایعترین سرطان مرتبط با HPV در آقایان می باشد. آزمایش روتینی برای شناسایی این نوع سرطان وجود ندارد. اما معاینات دوره ای توسط پزشک یا دندانپزشک می تواند در تشخیص اولیه ی این بیماری کمک کند.

آبا می توان از ابتلا به ویروس HPV جلوگیری كرد؟

روش مطمئنی برای جلوگیری از ابتلا به انواع مختلف این ویروس وجود ندارد. اما می شود با انجام یكسری كارها شانس ابتلا به این ویروس را كاهش داد.همچنین از طریق واكسیناسیون می توان در افراد جوان از  ابتلا به انواع ویروس HPV كه عامل ایجاد زگیل یا سرطان هستند جلوگیری كرد. این ویروس از طریق تماس فرد به فرد از نواحی آلوده به ویروس منتقل شود. گرچه این ویروس از طریق روابط جنسی واژینال، مقعدی و دهانی قابل انتقال هست ولی تنها روش انتقال نمی باشد. تماس پوستی فرد به فرد نیز عامل انتقال این ویروس می باشد. این ویروس می تواند سالها در بدن افراد باشد بدون اینكه علامت و نشانه ایی داشته باشد. و همچنین ممكن است فرد به این ویروس مبتلا شود و توسط ایمنی بدن شخص از بین برود بدون اینكه خود شخص متوجه شود.

توصیه های لازم جهت كاهش شانس ابتلا به ویروس HPV:

استفاده از كاندوم: استفاده از كاندوم حین رابطه ی جنسی می تواند از ابتلا به این ویروس جلوگیری كند. همچنین استفاده از كاندوم از ابتلا به انواع دیگر بیماریهای جنسی می تواند پیشگیری كند. همچنین در هررابطه ی جنسی باید از كاندوم جدید استفاده كرد. و اینكه كاندوم قابل از هرگونه تماس فرد به فرد پوشیده شود تا زمانیكه رابطه ی جنسی به اتمام برسد.

محدود كردن شركای جنسی: اگر شما دارای فعالیت جنسی می باشید با محدود كردن شركای جنسی و یا اجتناب از برقراری رابطه ی جنسی با شخصی كه شركای جنسی زیادی دارد می توانید از ابتلا به عفونتهای ناشی از ویروس HPV جلوگیری كنید.

تزریق واكسن HPV: واكسن می تواند از ابتلا به انواع خاصی از این ویروس بخصوص انواعی كه مرتبط با سرطان یا ایجاد زگیل تناسلی هستند، جلوگیری می كند. واكسنها هم برای آقایان هم برای خانمها مورد تایید می باشد. و صرفا جهت پیشگیری به كار می روند و اصلا جنبه ی درمانی ندارند. برای اثر بخشی بیشتر، باید در گروههای سنی ۹ تا ۱۲ ساله تزریق شود. و همچنین در افراد جوان بین ۱۳ الی ۲۶ ساله ایی كه واكسن تزریق نكرده اند یا تعداد دوزهای كامل واكسن را دریافت نكرده اند باید تزریق واكسن را انجام بدهند. همچنین انجمن سرطان آمریكا تزریق واكسن را برای افراد بالاتر از ۲۶ سال توصیه نمی كند.

تست تشخیصی برای  HPV: تست های تشخیصی صرفا جهت تشخیص این ویروس در واژن می باشد و می تواند به عنوان تست همراه با پاپ اسمیر انجام شود. تا كنون تستی برای تشخیص این ویروس در آلت تناسلی مردان، مقعد دهان ، حلق  و دستگاه تناسلی خارجی زنان مورد تایید قرار نگرفته است. برای تشخیص سرطان دهانه ی رحم توصیه می شود زنان بین سن ۲۵ تا ۶۵ ساله تست HPV را هر ۵ سال یكبار انجام دهند.

درمان HPV و بیماریهای مرتبط با آن: هیچ در مانی برای خود ویروس وجود ندارد اما جهت سلولهایی كه تحت تاثیر این ویروس قرار بگیرند درمانی وجود دارد. سزطان به سادگی درمان می شود به شرطی كه كوچك و در مراحل ابتدایی باشد و به جایی گسترش پیدا نكرده باشد. برخی تست های غربالگری می تواند تغییرات سلولی ناشی از HPV را قبل از اینكه به سرطان تبدیل شود را شناسایی كند. زگیلهای تناسلی كه قابل رویت هستند را با  داروهای تجویزی می توان از بین برد.

نكات مهمی كه درباره ی ویروس HPV باید به خاطر بسپارید:

• این ویروس خیلی شایع می باشد.اكثر مردان و زنان كه فعالیت جنسی دارند در مقطعی از زندگی خود به این ویروس آلوده می شوند.
• هیچ درمانی برای ازبین بردن ویروس وجود ندارد. اما در بیشتر اوقات خود ویروس بدون هیچ درمانی به خودی خود از بین می رود.
• آلوده بودن به ویروس HPV به ماین معنا نیست كه شما به سرطان مبتلا هستید. در بیشتر موارد ویروس خود به خود از بین می رود.
• افرادی كه مشكلات بهداشتی دارند خطر بیشتری جهت آلوده شدن به ویروس دارند. كه این افراد عبارتند از مردان همجنسگرا و افراد با ضعف سیستم ایمنی مانند افراد مبتلا به ایدز.
• اكثر عفونتهای HPV كه منجر به سرطان می شوند با واكسیناسیون قابل پیشگیری می باشند.
• بیشتر سرطانهای دهانه ی رحم با تست های غربالگری منظم قابل پیشگیری می باشند.